والک یکی از گونه های سیر و به اصطلاح نوعی سیرکوهی است که در رشته کوه البرز و تنها در فصل بهار می روید. والک از گیاهان آوندی و سرشار از کلسیم و انواع ویتامین است. این گیاه با نام های پیاز خرسی، سیر جنگلی، سیر خرس نیز بیان می شود. والک بسیار ملایم تر و شیرین تر از سیر معمولی است و بیشتر مصرف دارویی دارد و بوی آن شبیه پیاز است.
قسمت مورد استفاده ی والک، گیاه جوان و به ندرت از گیاه خشک شده یا عصاره آن است.
ترکیبات شیمیایی والک :
والک حاوی ترکیباتی مانند اسانس فرار که حاوی ترکیبات گوگردی است، می باشد. والک را در فصل بهار می چینند و برای فصول دیگر به دو روش فریز کردن و یا خشک کردن نگهداری می کنند. در صورتی که بخواهید سبزی والک را خشک کنید، حتماً باید به روش خشک کردن در سایه عمل کنید.
خواص و اثرات دارویی والک :
۱- والک در موارد تصلب شرایین، اسهال، اتساع روده ای، آنفلوانزا، برونشیت، بیماری اسهال خونی از نوع آمیبی و سیاه سرفه به کار می رود.
۲- خوردن آن تنفس را آسان و تنگی نفس را درمان مى کند.
۳- مداومت در خوردن والک سبب ریزش موى سفید و در آمدن موى سیاه به جاى آن می شود. این خاصیت به علت داشتن فلز منگنز است که در آن زیاد بوده و عامل سیاهى موى بدن انسان مى باشد.
۴- والک با انبساط ملایم عروق خونی سبب کاهش فشار خون می شود.
۵- سرشار از ویتامین C بوده و داراى لعاب و صمغ زیاد مى باشد.
۶- والک برای تصفیه خون بسیار مفید است و در ناراحتی های هاضمه کمک می کند و خواص پیاز آن تا حدود زیادی شبیه سیر است.
۷- مصرف گیاه والک باعث کاهش قند و پیشگیری از افزایش فشار خون در مبتلایان به دیابت می شود.
۸- والک یا سیر کوهی برای کسانی که تنگی عروق دارند و همچنین برای سرگیجه بسیار مفید است.
۹- این گیاه ضد عفونى کننده ی قوى است؛ به هضم غذا کمک مى کند و ضد کرم معده و کرم کدو است.
۱۰- اثر خوبى بر روى اعصاب دارد و از آن براى درمان نسیان، تقویت اعصاب و اشخاص فلج استفاده می کنند.
۱۱- تسکین دهنده ی درد روماتیسم ، سیاتیک و نقرس مى باشد.
۱۲- ادرار را باز مى کند و رنگ چهره را نیکو مى سازد.
۱۳- پادزهر سموم حیوانى و غذایى هست.
۱۴- مداومت در خوردن والک سبب ریزش موى سفید و در آمدن موى سیاه به جاى آن می شود. این خاصیت به علت داشتن فلز منگنز است که در آن زیاد بوده و عامل سیاهى موى بدن انسان مى باشد. از این نظر شباهت زیادى به سیر دارد.
۱۵- به علت داشتن املاح زیاد، خون را قلیایى کرده و اسیدی بودن آن را از بین مى برد.
۱۶- میوه ی والک بسیار خنک و ضد رطوبت بدن است و راه ورود میکروب ها را به عروق مى بندد و از خونریزى و فساد خون جلوگیرى کرده و رقت خون را درمان مى کند.
۱۷- ملین و اشتهاآور بوده و ادرار را زیاد مى کند.
۱۸- سیر کوهی برای کسانی که تنگی عروق دارند و همچنین برای سرگیجه بسیار مفید است.
۱۹- مسکن صفرا و پاک کننده صفرا از امعاء است.
۲۰- بهترین درمان روماتیسم و تصلب شرائین است، براى کسانى که از درد معده رنج مى برند، میوه ى خوبى است و از تحریکات جلدى جلوگیرى مى نماید.
۲۱- شربت والک براى مبتلایان به تب و آبله مرغان و سرخک بسیار مفید است. غرغره ی جوشانده ی آن براى درمان دردگلو و آنژین سود فراوان دارد.
۲۲- سکنجبین میوه آن خنک کننده بوده و براى رفع یرقان و التهاب صفرا و کبد سودبخش است.
۲۳- اگر بر روی پوست مالیده شود باعث قرمزی پوست می شود.
۲۴- به صورت موضعی برگ های له شده ی آن را می توان برای از بین بردن آبسه و کورک به کار برد.
۲۵- مالیدن عصاره میوه ى والک جهت زخم هاى آبدار و چرکى نافع بوده، آن ها را خشک مى کند و گل آن نیز همین خاصیت را دارد.
۲۶- ضماد برگ والک جهت زخم هاى سرد و برآمدگى چشم از حدقه مفید است. عصاره ی برگ و ساقه ی آن که تازه چیده و کوبیده شده را با کمى صمغ مخلوط نمایید، جهت امراض چشم مخصوصا جوش پلک و ریزش اشک، ناخنه و ورم پلک چشم مفید مى باشد.
۲۷- جویدن برگ والک جهت ورم لثه و رفع بى حسى آن مفید مى باشد. جوش هاى دهان را از بین مى برد و بوى بد دهان را برطرف مى نماید.
۲۸- نوشیدن آب برگ و ساقه ی آن که تازه باشد با کمى صمغ عربى جهت تقویت معده و خونریزى معده و بند آمدن اسهال و معالجه بواسیر نافع است.
۲۹- گل والک نیز اسهال را بند مى آورد و ضماد برگ آن بر روى دکمه بواسیر خونى نافع است.
۳۰- نوشیدن جوشانده ى ریشه ی والک علاوه بر بند آمدن اسهال، سنگ کلیه و مثانه را خرد مى کند.
از برگ این گیاه تا می توانید استفاده کنید و چنان چه در اختیار ندارید از سیر معمولی چه از برگ و چه از پیاز آن میل نمایید. اثر گیاه تازه بهتر از پخته ی آن است. برگ آن را همراه با جعفری و پیازچه به صورت سبزی خوردن یا سالاد، سوپ، آش کوکوی بدون تخم مرغ می توانید تناول نمایید.
توجه: لازم به یادآوری است این گونه گیاهان وحشی را بدون شناسایی کامل نباید مصرف کرد.
منبع: پارسی طب