امروزه چای سبز جایگاه ویژه ای در میان مردم دارد. خواص چای سبز به قدری زیاد است که بسیاری از پزشکان، اطبا طب سنتی آن را پیشنهاد می کنند. چای سبز از جوانه ها و گلبرگهای تازه گیاه چای به دست می آید و انواع مختلفی دارد. در فرآیند تولید این چای اکسایش بسیار کم صورت می پذیرد.
در دهه گذشته کارآزمایی‌های بالینی کوچک صورت گرفته حاکی از اثر ضد چاقی چای سبز در مقادیر ۱۲۰۰-۲۷۰ میلی‌گرم در روز می‌‌باشند که متاآنالیز حاصل از ۱۱ مطالعه انجام شده نشان می‌‌دهد که در صورت مصرف منظم چای سبز حدود ۳۱/۱ کیلوگرم از وزن بدن کاهش می‌‌یابد، البته نمی‌توان نقش دریافت کالری روزانه را کتمان کرد. در صورتی که دریافت کالری روزانه افزایش یابد مسلماً تاثیر کاهش وزن چای سبز ناچیز خواهد بود.
۱- افزایش مصرف انرژی
سیستم عصبی سمپاتیک نقش مهمی در تنظیم مصرف انرژی و لیپولیز دارد. موادی که محرک ترشح نوراپی‌نفرین هستند موجب تحریک اعصاب سمپاتیک و افزایش مصرف انرژی و نیز افزایش اکسیداسیون چربی می‌‌شوند. تحقیقات نشان داده‌اند که کاتچین‌های چای سبز موجب مهار آنزیم تجزیه نوراپی‌نفرین یعنی کاتکولo- متیل ترانسفراز و در نتیجه موجب طولانی شدن تاثیر اعصاب سمپاتیک بر مصرف انرژی می‌‌شوند…
چای سبز به علت دارا بودن مواد موثره پلی‌فنولی و محرک نوراپی‌نفرین از طریق مسیرهای متابولیسمی می‌‌تواند موجب کاهش توده چربی بدن و کاهش وزن شود.
همچنین کافئین موجود در چای سبز موجب تجزیه آدنوزین مونوفسفات حلقوی و در نتیجه تحریک تاثیر نوراپی‌نفرین بر افزایش لیپولیز می‌‌شوند، به همین دلیل کافئین و کاتچین‌های چای سبز اثر سینرژیستیک در ممانعت از افزایش وزن بدن دارند.
۲- تغییر متابولیسم چربی
نور اپی‌نفرین تحت تحریک کاتچین‌های چای سبز موجب تغییر متابولیسم بافت چربی و تحریک لیپولیز در بافت‌های محیطی شامل آدیپوز، کبد و عضله اسکلتی می‌‌شود و در نتیجه موجب افزایش آزادسازی اسیدهای چرب به خون و نیز تنظیم افزایشی متابولیسم چربی کبدی می‌‌شود.
تحریک همزمان کاتکول o- متیل ترانسفراز و فسفودی استراز در اثر مصرف منظم چای سبز موجب افزایش لیپولیز در اکثر بافت‌های ذخیره‌ای چربی می‌‌شود.
۳- مهار اشتها
مواد موثره چای سبز به علت افزایش اکسیداسیون اسیدهای چرب کبدی و افزایش محتوای آدنوزین‌تری فسفات داخل سلولی همانند تاثیر آگونیست‌های بتاآدرنرژیک موجب کاهش اشتها می‌‌شوند. گرچه در برخی تحقیقات صورت گرفته تفاوت معنی‌داری در میزان اشتهای گزارش شده توسط افراد همراه و بدون چای سبز وجود نداشته که احتمالا به علت اثرات تدریجی این ماده در کاهش اشتها و تفاوت در میزان تغییر اکسیداسیون اسیدهای چرب آزاد افراد شرکت کننده می‌‌باشد.
چای سبز از طریق چند مکانیسم موجب کاهش بافت چربی بدن و کاهش وزن می‌‌شود
۴- کاهش جذب مواد غذایی
این مکانیسم از مهم‌ترین مسیرهای تغییر متابولیسم ناشی از مصرف چای سبز می‌‌باشد، به طوری که بر اساس تحقیقات آزمایشگاهی صورت گرفته مواد موثره چای سبز می‌‌توانند موجب کاهش سطح آنزیم‌های تجزیه کننده گلوکز از جمله آلفا-آمیلاز و آلفا-گلوکوزیداز شوند.
تحقیقات سلولی حاکی از تاثیر بسزای چای سبز در کاهش برداشت گلوکز از غشای روده و نیز کاهش انتقال وابسته به سدیم آن می‌‌باشد، البته زمان مصرف چای سبز در تغییر متابولیسم گلوکز در روده موثر است به طوری که تجویز کاتچین‌های چای سبز یک ساعت قبل از خوردن غذای غنی از گلوکز، موجب کاهش بسزایی در گلوکز خون می‌‌شود.
به همین منوال، چای سبز می‌‌تواند موجب کاهش تجزیه چربی‌ها در روده و افزایش دفع چربی‌ها از طریق مدفوع شود. علاوه براین، چای سبز موجب مهار آنزیم‌های لیپاز معدی و پانکراسی می‌‌شود. همچنین اپی‌گالات کاتچین موجود در چای سبز موجب کاهش تشکیل میسل‌های جذب چربی صفراوی و در نتیجه افزایش دفع آنها می‌‌شود.
نتیجه‌گیری
چای سبز به علت دارا بودن مواد موثره پلی‌فنولی و محرک نوراپی‌نفرین از طریق مسیرهای متابولیسمی می‌‌تواند موجب کاهش توده چربی بدن و کاهش وزن شود، ولی آنچه در داشتن وزن متعادل حائز اهمیت است دریافت متعادل انرژی و اجتناب از پرخوری‌های حساب نشده است، چرا که چای سبز به تنهایی نمی‌تواند جبران کننده رژیم غذایی بی‌کفایت و نامتعادل باشد.
همچنین تاثیر مصرف منظم چای سبز به زمان مصرف این فرآورده، میزان پری شکمی، نسبت کربوهیدرات و چربی رژیم، سلامت هورمونی فرد مصرف کننده، میزان گیاه دم‌کرده و نیز مقدار و کیفیت توده چربی بدن فرد بستگی دارد.
منبع: zendegionline.ir