کاندیدا نوعی قارچ است که در محیط، روی پوست، داخل حفره دهان، واژن و. . . به وفور یافت میشود. به عبارتی این قارچ جزو فلور طبیعی و غیر بیماریزای بدن به شمار میآید. با این حال گاهی اوقات تحت شرایط خاص، میزان رشد آن افزایش پیدا میکند و باعث بروز بیماری میشود که در این صورت نیاز به درمان وجود دارد اما توجه داشته باشید که هیچگاه نمیتوانیم این قارچ را بهطور کامل از بین ببریم بلکه فقط میتوانیم از رشد بیرویه آن جلوگیری کنیم. از آنجایی که این قارچ در حالت طبیعی در بدن یافت میشود، نمیتوان کاندیدیاز را از طریق کشت تشخیص داد، بلکه فقط از روی مشخصات ظاهری عفونت میتوان به آن پی برد. کاندیدیاز معمولا با خارش و سوزش شدید، ترشحات سفید رنگ، غلیظ و نسبتا خشک و پنیرمانند همراه است. در معاینات نیز ترشحات، قرمزی و التهاب دستگاه تناسلی و داخل واژن قابل مشاهده است. این بیماری در آقایان هم ممکن است دیده شود اما احتمال آن بسیار کم است. از علائم آن در آقایان میتوان به التهاب، قرمزی، سوزش، خارش و بعضا پوستهریزی و ترشحات سفید رنگ از دستگاه تناسلی اشاره کرد.
عامل شماره ۱: دیابت و قند
یکی از عواملی که شرایط را برای رشد این قارچ مهیا میکند، دیابت کنترلنشده است. البته مصرف زیاد مواد قندی توسط افراد غیر دیابتی نیز میتواند باعث افزایش میزان گلیکوژن (نوعی قند مرکب) واژن و رشد این قارچ شود، بنابراین برای پیشگیری از این بیماری باید قند خون را تحت کنترل درآورد و از زیادهروی در مصرف مواد قندی خودداری کرد.
عامل شماره ۲: آنتیبیوتیکها
مصرف آنتیبیوتیکها نیز میتواند باعث افزایش رشد قارچ در واژن شود. درواقع آنتیبیوتیکها علاوه بر از بین بردن باکتریهای مضر باعث نابودی باکتریهای مفید نیز میشوند. این در حالی است که باکتریهای مفید جلوی رشد بیرویه قارچها را میگیرند، بنابراین با مصرف آنتیبیوتیک، تعادل فلور میکروبی بدن به هم میخورد و قارچها فرصت رشد پیدا میکنند. پس اگر مستعد کاندیدیاز هستید و به هر دلیل باید آنتیبیوتیک مصرف کنید، بهتر است بهطور همزمان از کرمها یا شیافهای ضد قارچ واژن ازجمله کلوتریمازول، میکونازول، نیستاتین و. . . استفاده کنید.
عامل شماره ۳: ضعف سیستم ایمنی
بیماریها و داروهای تضعیفکننده سیستم ایمنی نیز فرد را مستعد رشد قارچ میکنند، برای مثال مبتلایان به بیماریهای ویروسی شدید همراه با تب، مبتلایان به لوپوس و کسانی که پیوند کلیه داشتهاند و مجبورند از داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی مثل کورتون استفاده کنند، بیشتر دچار کاندیدیاز میشوند.
عامل شماره ۴: قرص ضدبارداری
یکی دیگر از عواملی که رشد قارچ را زیاد میکند، مصرف قرصهای ضدبارداری است زیرا این داروها گلیکوژن واژن را افزایش میدهند، بنابراین خانمهایی که مستعد عفونت قارچی هستند بهتر است از دیگر روشهای جلوگیری استفاده کنند تا بیماریشان عود نکند.
عامل شماره ۵: Ph اسیدی
اسیدی بودن Ph واژن از دیگر عوامل مستعدکننده رشد قارچ است. این قارچ معمولا در نیمه دوم سیکل قاعدگی یعنی قبل از عادتماهانه رشد میکند، درست وقتی که Ph بدن خانمها اسیدی میشود. در این شرایط استفاده از مواد قلیایی مثل جوش شیرین بسیار رقیق در ناحیه واژن میتواند جلوی عود بیماری را بگیرد. برای این منظور باید در یک بطری آب جوشیده ولرم به اندازه نوک قاشق چایخوری جوش شیرین بریزید.
این محلول را میتوانید با استفاده از دوشهای واژینال (موجود در داروخانه) مصرف کنید. البته اغلب دوشهای واژینال همراه با بتادین به فروش میرسند. بتادین نیز خود باعث از بین رفتن باکتریهای مفید میشود و فقط در شرایط خاصی باید از آن استفاده کرد. بنابراین بهتر است بتادین را مصرف نکنید و فقط محلول جوش شیرین را داخل دوش واژینال بریزید. اگر بیماریتان شدید است هر شب میتوانید از این محلول استفاده کنید. در موارد خفیفتر و عودکننده نیز هفتهای یک بار مصرف کفایت میکند.
عامل شماره ۶: گرما و رطوبت
از دیگر عوامل تشدیدکننده کاندیدیاز میتوان به گرما و رطوبت اشاره کرد. در واقع خانمهایی که لباسهای تنگ و چسبان میپوشند و فعالیت بدنی و تعریق بیش از حد دارند بیشتر به این بیماری دچار میشوند، پس برای جلوگیری از ابتلا به آن باید از پوشیدن لباسهای تنگ و چسبان خودداری کنید. اگر هم مجبور هستید در محیط کار شلوار بپوشید، باید از شلوارهای پارچهای و گشاد استفاده کنید، لباس زیرتان هم باید حتما نخی باشد تا رطوب بدن را بگیرد، همچنین باید لباس زیر خود را حداقل یک تا دو بار در روز تعویض کنید.
استفاده از سشوار برای خشک کردن ناحیه تناسلی نیز برای بعضی از افراد کمککننده است. آقایان هم در صورت ابتلا به کاندیدیاز باید از لباسهای نخی و گشاد استفادهکنند و ناحیه تناسلیشان را خشک نگه دارند، همچنین باید قندخونشان را تحت کنترل درآورند و در صورت علامتدار شدن از پمادهای موضعی ضدقارچ استفاده کنند.
منبع: مجله زندگی ایده آل