از عوامل بی‌خوابی می‌توان به تغییر محل زندگی (برای منزل، یا برای کار)، تغییر در شرائط شغلی، اضطراب مزمن، امتحانات آخر تِرم، استرس، افسردگی (نقش بسزایی در بیدارخوابی دارد)، مصرف سیگار، مصرف مواد مخدر، محیط نامناسب در هنگام خواب (شلوغی محل)، دمای داغ یا سرد محیط خواب، استفاده از کامپیوتر، تلویزیون و …، مالباختگی، شکست مکرّر (استرس آورده)، دیابت، فشارخون، سکته‌های قلبی و عروقی، مغزی ناقص،کابوس شبانه (علاوه بر دارودرمانی از روان درمانی نیز استفاده می‌شود) اشاره کرد.
وحشت (هیستری) [علاوه بر دارو درمانی از روان درمانی نیز استفاده می‌شود]، ترشی شدید و ریفلاکس شدید, مصرف کافئین زیاد و نوشابه‌ها (مخصوصاً عصر و شب)، پُرکاری تیروئید، بیماری‌های آسم، برونشیت، بیماری‌های کلیوی، آلزایمر، سردردهای میگرنی، عصبی و کِلاستِر، تغییرات هورمونی در زمان قاعدگی و زمان یائسگی، داروهای ضد بیماری‌های قلبی، ضد آسم، داروهای لاغری (که کافئین زیاد دارد)، کمبود دریافت اکسیژن به خاطر انسداد مسیرهای هوائی, در دوران انتهای بارداری (در دوران بارداری و شیردهی دارو تجویز نمی‌شود)، ترس از بی‌خوابی، فعّالیّت‌های ورزشی‌شبانه، طولانی‌مدت در محلّ خواب بودن و خواب نرفتن نیز از عوامل دیگر بی‌خوابی است.
بی‌خوابی مزمن، بیماری‌های گوناگون مانند سکته قلبی، فشارخون، دیابت (در آیندۀ نزدیک یا دور باعث بی‌خوابی می‌شود و همچنین عوارض سوء دیگری می‌آورد), کاهش توجه، کاهش تمرکز، اختلال در حافظه کوتاه مدت، اضطراب، افسردگی، اختلال در سیستم ایمنی بدن، زود قبول کردن شکست، ناهنجاری‌های رفتاری، آسیب به خود و دیگران زدن، برهم خوردن زندگی خوب، از کوره در رفتن، بی‌حوصلگی، نداشتن ارتباط صحیح با دیگران، داد و بی‌داد در بیداری و خواب، عدم رعایت الگوی بهداشت خواب (مثلاً هر وقت خوابتان آمد، همان وقت بخوابید).
آیت‌الله سید‌حسن ضیایی، محقق طب اسلامی
منبع: تسنیم